Análisis de la participación estudiantil en la vida escolar: estudio de caso en dos escuelas ecuatorianas

Author

Rosano Ochoa, Santiago

Director

Susinos Rada, Teresa

Calvo Salvador, Adelina

Date of defense

2015-02-11

Pages

300 p.



Department/Institute

Universidad de Cantabria. Departamento de Educación

Abstract

Esta investigación (1) cualitativa busca comprender la participación de las niñas y niños en la vida escolar con un estudio de casos en dos escuelas ecuatorianas. Se ha trabajado, durante 2012, con las niñas y niños del 5° de básica (4° de primaria en España), del Consejo Estudiantil y con maestras. Los resultados indican que las maestras quieren que las niñas y niños participen; el problema es que no hay una idea clara de qué supone participar. Esta ausencia, se combina con la presencia de la idea de la niñez como todavía no capaz. Así, toman parte en las actividades de aula pautadas por la maestra y en eventos puntuales de la institución organizados por las adultas. Por otro lado, las organizaciones estudiantiles, de grado (aula) y de centro, siguen mayormente criterios adultos. Si se quiere una genuina participación infantil habrá que empezar por problematizar el tema, una tarea pendiente. (1) Tesis doctoral dirigida por Teresa Susinos y Adelina Calvo de la Universidad de Cantabria –España–. Ha contado con el apoyo económico de la Secretaría Nacional de Educación Superior, Ciencia, Tecnología e Innovación (SENESCYT) –Ecuador–, el Instituto Ecuatoriano de Crédito Educativo y Becas (IECE), y de la Universidad de Cuenca –Ecuador–. El mayor reconocimiento es para las escuelas con las que se ha llevado a cabo la investigación.


Uchillayachishkayuyay (1) Kay taripayka imaykanakak warmi, kari wawakunapa ishkay yachana wasi Ecuador Mama Llaktapi yachashkata kuski hamutaytami mashkan. 2012 tukuy watapi, pichkaniki yachay warmi kari wawakunapa llamkashkami kan (Españapi chuskuniki yachay) Wamrakunapa Tantanakuy, warmi yachachikkunapash. Tukuyyashka rikuchinmi yachachik warmikunaka warmi kari wawakuna willaypi yaykuchun munanmi. Llakimi mana achiklla yuyay willaypi yaykunamanta tiyan. Kay illak, chapuriy yuyayta rikuchinmi wawakunta illak yuyayshina kakta. Shina, yachana ukupi yachachik warmikuna rikuchishkata ruraykuna shinallatak rukukunata rikuchishkatallami rurankuna. Shinallatak, wamrakunapa tantanakuy, nikipi, yachana wasipi, rukukunapa yuyayllami tiyan. Wawa yachaypi yaykuchunka yachaykunata llakichik shina yachayta kallarinami kan, kay yachayka manarak kallarinchu.(1) Traducción: Julio Lojano F.


Laburpena (1) Eskola eremuan, bi eskola ekuadortarretan hain zuzen, nola gauzatzen den neska-mutilen parte-hartzea da ikerlan (2) kualitatibo honen xedea. Bi kasuetan, azterketa burutzeko honako pertsonekin lan egin da: Lehen Hezkuntzako 5. mailako (Espainia Lehen Hezkuntzako 4.maila) neska-mutilak, mailako maistra, ikastetxeko zuzendaria eta laguntza irakaslea eta Ikasle-Kontseiluko aholkulari irakaslea eta zuzendaritza.Lan-talde, elkarrizketa eta behaketen bidez eskoletan lortutako informazioaren analisian sakondu da, batez ere, haurtzaroa, parte-hartzea eta parte-hartzearen funtsa (nork eta zer erabaki, noiz eta zergatik) kontuan harturik.Emaitzen arabera irakasleek neska-mutilek parte hartzea nahi dute baina ez dute argi zer den parte hartzea. Horrez gain, haurra “oraindik ez gaitzat” hartzeak zaildu egiten du ikuspegia. Orokorrean bi lerrotako emaitzak azaltzen dira: alde batetik, neska-mutilek maistrak proposatutako ekintzetan zein helduek eskolan antolatutakoetan parte hartzen dute; bestetik, ikasle-erakundeek helduen irizpideak jarraitzen dituzte. Benetako haur parte-hartzea nahi badugu egin beharko litzatekeen lehenengo gauza gaia planteatzea da, burutu gabeko lana baita. (1) Traducción Esther Rosano. (2) Doktoretza-tesia Kantabriako –Espainia– Unibertsitateko Teresa Susinos-ek eta Adelina Calvo-k zuzendua. Kantabriako Unibertsitatearen kudeaketa-bermeari esker eta Ekuadorreko “Secretaría Nacional de Educación Superior, Ciencia, Tecnología e Innovación” (SENESCYT) delakoaren diru-laguntzari esker burutu da, “Instituto Ecuatoriano de Crédito Educativo y Becas” (IECE) delakoaren eta Cuenca-ko –Ekuador– Unibertsitatearen bidez. Aipamen berezia ikerketa hau burutu den bi eskolek merezi dute.


This qualitative research (1) searches to understand the participation of children in school life, with a case study in two Ecuadorian schools. The worked has been, during 2012, with children from 5th basic education (4th primary school in Spain), Student Council directive and teachers.The results indicate that teachers want the children involved; the problem is that there is no clear idea of what it means to participate. This absence, along with the presence of the idea of childhood as not yet able. Children take part in classroom activities patterned by the teacher, and in the specific events of the institution organized by adult. On the other hand, forms of student organization (classroom and Center) follow mostly adult criteria.If we want a genuine child participation, we will have to start by problematizing the issue, a pending task. (1) Doctoral thesis directed by Teresa Susinos and Adelina Calvo of the University of Cantabria –España–. It has been realized thanks to the support of management of the University of Cantabria; and the financial support of the National Secretariat for higher education, Science, Technology and Innovation (SENESCYT) –Ecuador– through the Ecuadorian Institute for Educational Loans and scholarships (IECE), and the University of Cuenca –Ecuador–. The two schools that the research has been done deserve special recognition.

Keywords

Participación infantil; Niñez; Derecho; Autoría; Inclusión; Wawakunapa willay; Wawakay; Kamachik; Rurak; Yaykuchi; Haur parte-hartzea; Haurtzaroa; Eskubidea; Egiletza; Inklusioa; Child participation; Childhood; Right; Authorship; Inclusion

Subjects

371 - Education and teaching organization and management; 373 - Kinds of school providing general education; 377 - Specialized instruction. Vocational, technical, professional training. Vocational colleges, institutes. Polytechnics

Knowledge Area

Ciencias Sociales

Documents

TesisSRO.pdf

13.08Mb

 

Rights

ADVERTENCIA. El acceso a los contenidos de esta tesis doctoral y su utilización debe respetar los derechos de la persona autora. Puede ser utilizada para consulta o estudio personal, así como en actividades o materiales de investigación y docencia en los términos establecidos en el art. 32 del Texto Refundido de la Ley de Propiedad Intelectual (RDL 1/1996). Para otros usos se requiere la autorización previa y expresa de la persona autora. En cualquier caso, en la utilización de sus contenidos se deberá indicar de forma clara el nombre y apellidos de la persona autora y el título de la tesis doctoral. No se autoriza su reproducción u otras formas de explotación efectuadas con fines lucrativos ni su comunicación pública desde un sitio ajeno al servicio TDR. Tampoco se autoriza la presentación de su contenido en una ventana o marco ajeno a TDR (framing). Esta reserva de derechos afecta tanto al contenido de la tesis como a sus resúmenes e índices.

This item appears in the following Collection(s)