Modelo de estimaçao dos custos da nao formaçao em saúde no ambito do diagnóstico e tratamento de feridas crónicas: uso de simulação da decisão clínica com ferramentas baseadas na Internet

Autor/a

Soares Gaspar, Pedro João

Director/a

Monguet, Josep M. (Josep Maria)

Codirector/a

Ojeda Rodríguez, Jordi

Fecha de defensa

2009-12-16

ISBN

9788469404089

Depósito Legal

B.12458-2011



Departamento/Instituto

Universitat Politècnica de Catalunya. Departament d'Expressió Gràfica a l'Enginyeria

Resumen

Los contextos profesionales actuales, marcados fuertemente por rápidas y profundas evoluciones tecnológicas y científicas, exigen una actualización permanente de las competencias que sólo el Aprendizaje a lo Largo de la Vida y la formación profesional continua permiten. El área de la prestación de cuidados de salud no es excepción, y para además de la calidad de los cuidados también sus costes se encuentran bajo permanente evaluación.<br/>En los contextos de la prestación de cuidados de salud, los avances de la ciencia y de la tecnología rápidamente hacen obsoletas las competencias específicas adquiridas en las escuelas. Por otro lado los errores clínicos, las malas prácticas y los rendimientos deficientes, frecuentemente asociados al déficit de formación, imputan una enorme carga económica a los costes en salud.<br/>Las Tecnologías de la Comunicación y de la Información, y expresamente la formación disponible online, pueden ser importantes catalizadores del Aprendizaje a lo Largo de la Vida en general y de la formación profesional continua en particular, sobre todo por la flexibilidad, accesibilidad y ubicuidad con que pueden revestir los programas de formación.<br/>En la inversión en formación de los profesionales de salud, más que saber cuánto se va a gastar es sobre todo importante saber cuánto se puede ahorrar, en los costes de los cuidados, haciendo más calificados y competentes los profesionales de salud. Pero responder a la cuestión "Cuanto cuesta la no formación", en el caso de los profesionales de salud, presenta fuertes obstáculos éticos y metodológicos.<br/>Con el objetivo general de desarrollar un modelo de estimación de los costes de la no formación en el ámbito de la salud, usando casos clínicos virtuales y un simulador de toma de decisión clínica para el tratamiento de heridas crónicas, construimos y validamos casos clínicos virtuales de personas con heridas crónicas, un modelo matemático para estimación de los Costes Óptimos (basados en las decisiones clínicas óptimas) de los casos clínicos virtuales y un simulador de toma de decisión en diagnóstico y tratamiento de los casos clínicos virtuales para construir las matrices de Costes de la Acción (basados en las decisiones registradas en el simulador).<br/>Probamos este modelo desarrollando un primer estudio cuantitativo, transversal, correlacional en una muestra no aleatoria de 78 enfermeros, con diferentes niveles de formación específica y experiencia en el diagnóstico y tratamiento de heridas crónicas.<br/>En los resultados de este estudio reunimos evidencia empírica de que los costes envueltos en el tratamiento son más elevados entre los profesionales de salud que no frecuentaron formación acreditada específica en el área del diagnóstico y tratamiento de heridas crónicas, y de que entre los que frecuentaron formación los costes tienden a bajar a medida que el número de horas de formación sube.<br/>En un segundo experimento desarrollamos un estudio más controlado, casiexperimental del tipo pre-test/pos-test con grupo de control no equivalente, en una muestra de 53 profesionales de la salud (25 en el grupo experimental y 28 en el grupo de control). La manipulación de la variable dependiente (Costes de la Acción) se hizo con la frecuencia de un programa de 40 horas de formación acreditada específica en el área del diagnóstico y tratamiento de heridas crónicas, que sólo el grupo experimental asistió.<br/>En los resultados de este estudio se recogió evidencia empírica de que los costes de tratamiento son más elevados entre los profesionales que no han asistido a la formación. Fue posible estimar los costes de la no formación y demostrar su gran representatividad.<br/>Estos resultados indican que (1) la formación profesional continua puede ser eficaz en la reducción de errores y malas prácticas y contribuir para la reducción de los costes del tratamiento de heridas crónicas, (2) que los costes de tratamiento son más altos entre profesionales de la salud que no han asistido a la formación acreditada específica en el área del diagnóstico y tratamiento de heridas crónicas y (3) que en un análisis coste efectividad con una perspectiva de la sociedad que contiene los costes directos y los gastos indirectos, los costes atribuibles a la no formación tienen una gran representatividad en la carga económica.<br/>El modelo desarrollado y probado, basado en casos clínicos virtuales y tomada de decisiones clínicas en un simulador virtual, ha demostrado ser eficaz en la estimación de los costes de la no formación en diagnóstico y tratamiento de heridas crónicas, y refuerza nuestra convicción de que puede ser utilizado con los mismos objetivos en otras áreas de la prestación de atención de la salud.


Current professional contexts are strongly marked by rapid and profound technological and scientific advancements, and therefore require the constant updating of skills that only Lifelong Learning and continuous professional training can provide. The area of health care provision is not an exception. In addition to the quality of care provided, so too are the costs of such care constantly being assessed.<br/>In health care provision, the advances of science and technology rapidly turn specific skills acquired at school totally obsolete. On the other hand, clinical errors, bad practices and inadequate performances frequently associated to insufficient training bring a tremendous economic load to health costs.<br/>Information and Communication Technologies, and particularly online training can become important promoters of Lifelong Learning in general, and of continuous professional training in particular, especially because they bring flexibility, accessibility and ubiquity to training programmes.<br/>In investing in the training of health care providers, rather than knowing how much will be spent, we have to know how much we can save in health care costs, making health care providers more qualified and skilled. Yet, in the case of such providers, there are significant ethical and methodological constraints to the question "How much does nontraining cost?"<br/>Our general aim was to develop a model to estimate the costs of non-training within health care, using virtual clinical cases and a decision-making simulator for the treatment of chronic wounds. To this end, we built and validated several virtual clinical cases of patients with chronic wounds, a mathematical model to estimate the Optimal Costs (based on optimal clinical decisions) of these cases, and a decision-making simulator for the diagnosis and treatment of virtual clinical cases, in order to prepare the Cost of Action matrices (based on the decisions recorded in the simulator).<br/>This model was tested through the development of a first quantitative, transversal and correlational study, using a non-random cohort of 78 nurses with different levels of specific training and experience in the diagnosis and treatment of chronic wounds.<br/>The outcomes of this study provided us with the empirical knowledge that the costs involved in the treatment are higher among the health care providers that had not attended specific accredited training in diagnosis and treatment of chronic wounds.<br/>Furthermore, among those who did attend such training, the costs are likely to drop as the number of training hours increases.<br/>The second test of the model implied a more controlled analysis, a quasi-experimental pre-test/post-test study with a non-equivalent control group, on a cohort of 53 health care providers (25 in the experimental group and 28 in the control group). Handling of the dependent variable (Costs of Action) was done by implementing a 40-hour accredited training programme on diagnosis and treatment of chronic wounds, attended only by the experimental group.<br/>The outcomes of this study provided us with the empirical knowledge that the costs involved in the treatment are higher among the health care providers that had not attended the training. We were able to estimate the costs of non-training, and to confirm the extent of its representativeness.<br/>Based on these results, our conclusion is that (1) continuous professional training is important to minimize errors and bad practices, and are essential to reduce the costs involved in the treatment of chronic wounds, (2) the costs involved in the treatment are higher among the health care providers who did not attend the accredited training in the prevention and treatment of chronic wounds, and (3) the costs chargeable to nontraining strongly influence the economic aspect and the cost-effectiveness analysis, in a society perspective that included both direct costs and indirect costs.<br/>The model developed and tested, based on virtual clinical cases and on a clinical decision-making simulator, proved effective in estimating the costs of non-training in the diagnosis and treatment of chronic wounds, and stresses our conviction that it can be used to the same end in other areas of health care provision.


O<br/><br/>Os contextos profissionais actuais, fortemente marcados por rápidas e profundas evoluções tecnológicas e científicas, exigem uma actualização permanente de competências que só a Aprendizagem ao Longo da Vida e a formação profissional contínua permitem. A área da prestação de cuidados de saúde não é excepção, e para além da qualidade dos cuidados também os custos dos cuidados se encontram sob permanente avaliação.<br/>Nos contextos da prestação de cuidados de saúde os avanços da ciência e da tecnología rapidamente tornam obsoletas competências específicas adquiridas nas escolas. Por outro lado os erros clínicos, as más práticas e as performances deficientes, frequentemente associadas ao défice de formação, imputam uma enorme carga económica aos custos da saúde.<br/>As Tecnologias da Informação e da Comunicação, e nomeadamente a formação disponibilizada online, podem ser importantes catalizadores da Aprendizagem ao Longo da Vida em geral e da formação profissional contínua em particular, sobretudo pela flexibilidade, acessibilidade e ubiquidade com que podem revestir os programas de formação.<br/>No investimento em formação dos profissionais de saúde, mais do que saber quanto se vai gastar é sobretudo importante saber quanto se pode poupar, nos custos dos cuidados, tornando mais qualificados e competentes os profissionais de saúde. Mas responder à questão "Quanto custa a não formação", no caso dos profissionais de saúde apresenta fortes obstáculos éticos e metodológicos.<br/>Com o objectivo geral de desenvolver um modelo de estimação dos custos da não formação no âmbito da saúde, usando casos clínicos virtuais e um simulador de tomada de decisão clínica para o tratamento de feridas crónicas, construímos e validamos casos clínicos virtuais de pessoas com feridas crónicas, um modelo matemático para estimação dos Custos Óptimos (baseados nas decisões clínicas óptimas) dos casos clínicos virtuais e um simulador de tomada de decisão em diagnóstico e tratamento dos casos clínicos virtuais para construir as matrizes de Custos da Acção (baseados nas decisões registadas no simulador).<br/>Testámos este modelo desenvolvendo um primeiro estudo quantitativo, transversal, correlacional numa amostra não aleatória de 78 enfermeiros com diferentes níveis de formação específica e experiência no diagnóstico e tratamento de feridas crónicas.<br/>Nos resultados deste estudo reunimos evidência empírica de que os custos envolvimos no tratamento são mais elevados entre os profissionais de saúde que não frequentaram formação acreditada específica na área do diagnóstico e tratamento de feridas crónicas, e de que entre os que frequentaram formação os custos tendem a baixar à medida que o número de horas de formação sobe.<br/>Num segundo teste do modelo desenvolve um estudo mais controlado, quaseexperimental do tipo pré-teste/pos-teste com grupo de controlo não equivalente, numa amostra de 53 profissionais de saúde (25 no grupo experimental e 28 no grupo de controlo). A manipulação da variável dependente (Custos da Acção) realizou-se com a frequência de um programa de 40 horas de formação acreditada no âmbito do diagnóstico e tratamento de feridas crónicas, que só o grupo experimental frequentou.<br/>Nos resultados deste estudo reunimos evidência empírica de que os custos envolvimos no tratamento são mais elevados entre os profissionais que não frequentaram a formação. Foi possível estimar os custos da não formação, atestando a sua grande representatividade.<br/>Estes resultados permitem concluir que (1) a formação profissional contínua pode ser efectiva na minimização dos erros e más práticas clínicas e ser fundamental na redução dos custos do tratamento de feridas crónicas, (2) que os custos envolvidos no tratamento são mais elevados entre os profissionais de saúde que não frequentaram a formação acreditada no âmbito da prevenção e tratamento de feridas crónicas e (3) que os custos imputáveis à não formação têm uma grande representatividade na carga económica, numa análise custo-efectividade segundo uma perspectiva da sociedade que incluiu não apenas os custos directos, mas também custos indirectos.<br/>O modelo desenvolvido e testado, baseado em casos clínicos virtuais e simulador de tomada de decisão clínica, revelou-se efectivo na estimação dos custos da não formação em diagnostico e tratamento de feridas crónicas, e reforça a nossa convicção de que pode ser usado com os mesmos objectivos em outras áreas da prestação dos cuidados de saúde.

Palabras clave

simulación de prácticas; estimación; heridas; salud; non formación; costes

Materias

004 - Informática

Documentos

TPJSG1de1.pdf

4.872Mb

 

Derechos

ADVERTIMENT. L'accés als continguts d'aquesta tesi doctoral i la seva utilització ha de respectar els drets de la persona autora. Pot ser utilitzada per a consulta o estudi personal, així com en activitats o materials d'investigació i docència en els termes establerts a l'art. 32 del Text Refós de la Llei de Propietat Intel·lectual (RDL 1/1996). Per altres utilitzacions es requereix l'autorització prèvia i expressa de la persona autora. En qualsevol cas, en la utilització dels seus continguts caldrà indicar de forma clara el nom i cognoms de la persona autora i el títol de la tesi doctoral. No s'autoritza la seva reproducció o altres formes d'explotació efectuades amb finalitats de lucre ni la seva comunicació pública des d'un lloc aliè al servei TDX. Tampoc s'autoritza la presentació del seu contingut en una finestra o marc aliè a TDX (framing). Aquesta reserva de drets afecta tant als continguts de la tesi com als seus resums i índexs.

Este ítem aparece en la(s) siguiente(s) colección(ones)