Transición de Primaria a Secundaria: Factores de éxito

dc.contributor
Universitat de Barcelona. Departament de Mètodes d'Investigació i Diagnòstic en Educació
dc.contributor.author
Rodríguez Montoya, Felisa Maria
dc.date.accessioned
2017-02-10T16:26:29Z
dc.date.available
2017-02-10T16:26:29Z
dc.date.issued
2016-06-09
dc.identifier.uri
http://hdl.handle.net/10803/400150
dc.description.abstract
La transición de Primaria a Secundaria, marca una de las discontinuidades educativas más llamativas del Sistema Educativo. Ante este cambio tan inminente, también acontecen otros cambios, de compañeros, de profesores, de ambiente, de tipo curricular y además coincide con otros cambios propios de la etapa de la adolescencia. Destacar que, en este momento de tránsito, se produce mayor tasa de repetición y el porcentaje de chicos que abandonan prematuramente la educación es elevado (21,9% y 22,20%) en España y Cataluña respectivamente en el 2014, mientras que en Europa es el 11,2%. Ante esta perspectiva, con esta investigación se ha pretendido identificar, analizar y comprender a través de la particularidad de los protagonistas (los chicos) y otros informantes (padres y tutores) qué factores favorecen el tránsito de la Primaria a la Secundaria. Para ello se han tenido en cuenta los siguientes objetivos: 1) Conocer e identificar las variables en el ámbito personal que pueden ir asociadas al éxito de la transición en una cohorte específica y de un centro público concreto de Educación Primaria; 2) Conocer e identificar qué variables del ámbito familiar se pueden asociar a una transición de éxito, de dicha cohorte; 3) Conocer e identificar qué variables, en el ámbito educativo, pueden ir asociadas a una transición de calidad, en esta cohorte concreta; 4) Analizar la integración de los factores familiares, personales y educativos en su relación con la calidad de la transición respecto a los alumnos. Nuestra investigación responde primordialmente a una modalidad de tipo cualitativo, orientada por los objetivos que hemos propuesto para comprender vivencias, percepciones y opiniones. Por consiguiente, la intención que subyace es profundizar en cuestiones de significado, descripción y proceso, desde la perspectiva personal de los diferentes colectivos de informantes. Por su dimensión temporal o bien por el número de momentos en los que se recoge la información y por la muestra que se sigue, es un estudio de tipo longitudinal intragrupo (retrospectivo-prospectivo), para conocer la situación o trayectoria académica. Se parte de una situación inicial (final de Primaria) y se continua el seguimiento con la misma muestra en diferentes tiempos del curso de 1º ESO. Se sigue después de transcurrido un tiempo de finalizar los estudios obligatorios (cuatro y doce años), estudios post- obligatorios y situación profesional actual. El estudio se llevó a cabo en un Centro Público de Educación Infantil y Primaria del municipio de Molins de Rei, situado en la provincia de Barcelona (Cataluña). Los instrumentos para la recogida de información en una primera fase han sido: a) el cuestionario abierto y semiestructurado, b) la entrevista individual semiestructurada c) el diario personal. Y en una segunda fase se ha utilado la entrevista telefónica. Los resultados de esta investigación sugieren que, la variable criterio “rendimiento académico”, que se ha seguido en todos los tiempos, muestra que puede ser un buen predictor del éxito académico en la nueva etapa. Otros factores como la ayuda familiar, las expectativas y el apoyo del profesorado tuvieron una influencia positiva en la mejora del rendimiento, su propia valía, la motivación o ganas por aprender. Y las relaciones sociales, ha sido un factor significativo y de influencia importante en el proceso de aprendizaje. El “ajuste al nuevo escenario” por el que han transitado los chicos hasta conseguir una situación de estabilidad, ha puesto nuevamente al descubierto en nuestro estudio la existencia de “dos culturas diferentes” (la de Primaria y Secundaria).
en_US
dc.description.abstract
The transition from Primary to Secondary marks one of the most remarkable educational discontinuities within the Educational System. Due to this imminent shift, changes happen such as new classmates, teachers, ambience and curriculum; and it also coincides with the proper changes that take place in the adolescence. By means of this investigation we have tried to identify, analyze and understand what factors favor the transit from Primary to Secondary ; this has been done through the particular features of our protagonists (teenagers) and other informants (parents and tutors). We would like to emphasize that, in this moment of change, an increased repetition rate takes place and the percentage of students who dropout education prematurely is high (21,9 % and 22,20 %) in Spain and Catalonia respectively in 2014, whereas in Europe it is 11,2 %. Our investigation focuses primarily on a form of qualitative approach, it is aimed at understanding experiences, perceptions and opinions. Consequently, the intention that sublies is to study in depth questions of meaning, description and process, from the personal perspective of the informants' different groups. For his temporary dimension or for the number of moments in which the information is gathered and for the sample that follows, this is a study of longitudinal intragroup type (retrospective – prospective), in order to know the situation or academic trajectory. The instruments for the collection of information in the first phase have been: a) an open and semistructured questionnaire, b) an individual semistructured interview c) a personal diary. And in the second phase, a telephone interview has been used. The results of this investigation suggest that the variable criterion “ academic performance “, which has been followed at all times, shows that it can be a good predictor of the academic success in the new stage. Other factors such as familiar help, expectations and teachers' support had a positive influence on the progress of the performance. The “adjustment to the new stage”, which the students passed through until achieving a situation of stability, has revealed in our study the existence of “ two different cultures ” (that of Primary and Secondary).
en_US
dc.format.extent
392 p.
en_US
dc.format.mimetype
application/pdf
dc.language.iso
spa
en_US
dc.publisher
Universitat de Barcelona
dc.rights.license
L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
dc.rights.uri
http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
*
dc.source
TDX (Tesis Doctorals en Xarxa)
dc.subject
Rendiment acadèmic
en_US
dc.subject
Rendimiento académico
en_US
dc.subject
Academic achievement
en_US
dc.subject
Fracàs escolar
en_US
dc.subject
Fracaso escolar
en_US
dc.subject
School failure
en_US
dc.subject
Educació primària
en_US
dc.subject
Educación primaria
en_US
dc.subject
Primary education
en_US
dc.subject
Educació secundària
en_US
dc.subject
Educación secundaria
en_US
dc.subject
Secondary education
en_US
dc.subject.other
Ciències de l'Educació
en_US
dc.title
Transición de Primaria a Secundaria: Factores de éxito
en_US
dc.type
info:eu-repo/semantics/doctoralThesis
dc.type
info:eu-repo/semantics/publishedVersion
dc.subject.udc
373
en_US
dc.contributor.director
Rodríguez Espinar, Sebastián, 1946-
dc.contributor.director
Álvarez González, Manuel, 1946-
dc.contributor.tutor
Figuera Gazo, Pilar
dc.embargo.terms
cap
en_US
dc.rights.accessLevel
info:eu-repo/semantics/openAccess


Documents

FMRM_TESIS.pdf

7.857Mb PDF

This item appears in the following Collection(s)