Comparación de la incidencia de tos ferina declarada con la incidencia de hospitalización por tos ferina en España

Author

Fernández Cano, María Isabel

Director

Campins Martí, Magda

Armadans Gil, Lluís

Date of defense

2016-10-13

ISBN

9788449068423

Pages

167 p.



Department/Institute

Universitat Autònoma de Barcelona. Departament de Pediatria, d'Obstetrícia i Ginecologia i de Medicina Preventiva

Abstract

En España la tos ferina sigue siendo un problema de salud pública a pesar de las elevadas coberturas vacunales alcanzadas con la vacunación sistemática infantil. El objetivo de esta tesis doctoral es poner en evidencia que en España sería necesario mejorar los sistemas de vigilancia epidemiológica e introducir cambios en las estrategias de prevención y control de esta enfermedad infecciosa. Introducir dichos cambios requiere valorar previamente aspectos relacionados con la carga de la enfermedad y las repercusiones de la adición de nuevas estrategias al actual programa de vacunación y su coste económico. Se presentan 3 artículos, relacionados con la sensibilidad de la Vigilancia Epidemiológica de la tos ferina mediante el sistema de Enfermedades de Declaración Obligatoria (EDO) en España, con la incidencia de casos graves de enfermedad en base al registro de hospitalizaciones y con el impacto económico y sobre la morbi-mortalidad que supondrían la incorporación de dos nuevas estrategias de vacunación (vacunación de la embarazada vs estrategia del nido) para evitar casos en los grupos más vulnerables. Se comparó la incidencia de los casos notificados al sistema EDO y la incidencia de hospitalizaciones por tos ferina según el Conjunto Mínimo Básico de Datos (CMBD) en España desde 1997 a 2010 con la finalidad de estimar la existencia de infradeclaración y su magnitud. La infradeclaración mínima osciló entre un 3,8 y un 22,8%, según el año estudiado. La mayor infradeclaración se observó en los niños menores de un año de edad, con porcentajes del 50%. El sistema actual de vigilancia epidemiológica debería complementarse con sistemas activos para conocer su incidencia real, base esencial para la toma de decisiones sobre medidas de prevención y control de esta infección. Para conocer la distribución de los casos graves e identificar los grupos con mayor riesgo de complicaciones se analizaron las altas hospitalarias con diagnóstico de tos ferina de los últimos años (1997-2011). El 92% de las hospitalizaciones correspondieron a menores de un año de edad, con una incidencia de 115 hospitalizaciones por 100.000 nacidos; la incidencia global, en cambio, fue de 1,3 casos por 100.000 habitantes. El grupo más vulnerable fueron los niños menores de 3 meses de edad, por lo que los cambios a realizar en las estrategias actuales de prevención deberían tener como objetivo su protección. Se estimó el impacto que tendría la implementación de nuevas estrategias de vacunación al calendario actual: la estrategia del nido (EVN, vacunación de los padres de los recién nacidos) y la vacunación de la embarazada (EVE) en el tercer trimestre de gestación, para proteger a corto plazo al grupo más vulnerable, los niños menores de 1 año de edad. Se estimó el número necesario de adultos a vacunar frente a tos ferina para evitar una hospitalización y una muerte de un niño menor de 1 año de edad, así como la razón coste-beneficio para cada una de las estrategias. La reducción absoluta del riesgo de hospitalización sería de 42,1 x 10-5 con la EVN, y de 75,2 x 10-5 con la EVE. El número de personas a vacunar y la razón coste-beneficio neto serían más favorables para la EVE que para la EVN.


In Spain whooping cough remains a public health problem despite of high vaccination coverage achieved in the systematic vaccination of children. The aim of this thesis is to highlight that in Spain it would be necessary to improve epidemiological surveillance systems and introduce changes in the prevention and control strategies of this infectious disease. Introduce such changes require prior to assess aspects related of disease burden and the impact of adding new strategies to the current immunization program and its cost. Three articles are presented, related to the sensitivity of the epidemiological surveillance of whooping cough through the Notifiable Disease Surveillance System (NDSS) in Spain, to the incidence of severe disease cases based on the records of hospitalizations and to the economic impact and morbidity and mortality that would result after the incorporation of two new vaccination strategies (vaccination of pregnant women vs cocoon strategy) to avoid cases in the most vulnerable groups. The incidence of reported cases to the EDO system was compared with the incidence of hospital discharges for whooping cough in the National Surveillance System for hospital data, Conjunto Mínimo Básico de Datos (CMBD) in Spain from 1997 to 2010 in order to assess the existence of underreporting and their magnitude. Minimum underreporting oscillated between 3.8 and 22.8% depending on the year of study. The greatest underreporting was observed in children under the age of 1 year, with percentages of 50%. The current surveillance system might be complemented by active systems to know its real incidence, essential base for making decisions on prevention and control of this infection. To know the distribution of severe cases and to identify the groups with higher risk of complications, hospital discharges with a diagnosis of whooping cough in recent years (1997-2011) were analysed. The 92% of hospitalizations were in children under one year of age, with an incidence of 115 hospitalizations per 100,000 births compared with an overall incidence of 1.3 cases per 100,000 population. The most vulnerable were children under 3 months of age, so changes to be made in the current prevention strategies should aim at their protection. The impact that the implementation of new strategies to the current vaccination schedule, such as cocoon strategy (EVN, vaccinating parents of newborns) and vaccination of pregnant women (EVE) in the third trimester was estimated, to protect the most vulnerable group, children younger than 1 year. The number of adults needed to vaccinate against pertussis to prevent one hospitalization and one death of a child younger than 1 year old, and the cost-benefit rate of each strategy was estimated. The absolute risk reduction of hospitalization would be 42.1 × 10-5 with EVN, and 75.2 × 10-5 with EVE. The number of people needed to vaccinate and the benefit- cost ratio would be more favourable for EVE that for EVN.

Keywords

Tos ferina; Pertussis; Epidemiologia; Epidemiología; Epidemiology; Prevenció i control; Prevención y control; Prevention and control

Subjects

616.9 - Communicable diseases. Infectious and contagious diseases, fevers

Knowledge Area

Ciències de la Salut

Documents

mifc1de1.pdf

2.440Mb

 

Rights

L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/

This item appears in the following Collection(s)