Trovadores occitanos en Navarra, Navarra en los trovadores occitanos (1134-1234)

Author

Roig Torres, Maria Elena

Director

Simó, Meritxell (Simó Torres)

Tutor

Mussons, Anna María

Date of defense

2015-12-11

Pages

1446 p.



Department/Institute

Universitat de Barcelona. Departament de Filologia Romànica

Abstract

A tenor de lo que sucede con la lírica trovadoresca en relación a los condados catalanes o a la corona castellana, se hace necesario replantear la naturaleza del vínculo que los trovadores occitanos establecieron con Navarra. Durante años la crítica ha minimizado o negado la existencia de tal vínculo y se ha mostrado poco proclive a reflexionar acerca de esta supuesta ausencia. El objetivo del presente estudio es reevaluar la presencia del reino pirenaico en la poesía trovadoresca occitana. Para ello, se parte de un nuevo vaciado del corpus conservado y se lleva a cabo una lectura pormenorizada de los textos. Eso permite refrescar los listados de alusiones a Navarra hechos hasta el momento. A continuación se examinan en profundidad los condicionamientos sociales, históricos y culturales que enmarcan dichas alusiones. Ello implica la contextualización, datación y justificación de los poemas seleccionados. De ahí el enfoque sociohistórico, completado con un análisis formal filológico que permite comprender mejor la recepción textual. Las conclusiones son claras. Navarra está presente en la lírica de los trovadores. Sin ser una presencia tan llamativa como la de otros reinos vecinos, la cincuentena de composiciones que se vinculan a la corte navarra habla por sí misma: los textos citan fechos de la historia pirenaica y de su política, con referencia destacada a Sancho VI y más denostada a su hijo, Sancho VII; alaban la presencia y critican la ausencia de valores corteses y morales en sus cortes, especialmente de la largueza; mencionan aspectos de su religión y, sobre todo, se hacen eco de la importancia del peregrinaje a Santiago; describen rasgos llamativos de su geografía y de sus gentes, etc. Su presencia no es meramente pasiva: llegó a ejercer una labor de mecenazgo, regio y señorial, y dio pie a una producción propia, pues, tomando Navarra como eje, se conformó un núcleo de cultivadores y protectores de poesía trovadoresca en lengua occitana y galaico-portuguesa que incluyó las familias de los Haro, los Cameros, los Azagra, los Ladrón y otras. Todo ello anima a corregir las apreciaciones hechas por la crítica sobre la cuestión y obliga a insertar definitivamente al olvidado reino de Navarra en el rayonnement de la lírica trovadoresca de los siglos XII y XIII.


It seems necessary to reconsider the kind of relationship the troubadours established with the kingdom of Navarre. For years the experts have minimized the existence of these ties, showing no interest in analyzing the absence of Navarre. This study aims to reassess the presence of the Pyrenean crown in the Occitan poetry of the troubadours. The starting point is a new screening of the corpus preserved. Afterwards, new and detailed readings of the chosen texts take place. This helps to renovate the list of allusions to Navarre known until today. At the same time, we make a thorough examination of the social, historical and cultural conditions surrounding these allusions. Therefore, it’s indispensable to contextualize, to date and to justify the selected poems. A formal philological analysis completes this socio-historical approach, for it allows us to better understand the text reception. Conclusion: Navarre is present in the lyric of the troubadours. It may not be a remarkable presence, but more than fifty texts are linked to the Navarrese court. The texts remark facts and events related to its History and Politics, with special appraisingly references to Sancho VI and not so appraisingly to his son Sancho VII. They applaud the existence of moral and courtly values in the kingdom, and they criticize its absence -chiefly largesse. They take into account different aspects of its religion, and are testimony of the importance that the pilgrimage to Santiago gained. They describe the most interesting features of its geography and its people, etcetera. In fact, the presence of Navarre in the troubadour literature is not passive. The court of the king and those of his lords acted as patrons of the troubadours. What’s more, a circle of poets and protectors developed around Navarre. The Haro, Cameros, Azagra, Ladrón families and others were part of this circle, all of them interested in the Occitan and Galician poetry. Now we can correct all previous assessments. We have to introduce in a definite way the forgotten crown of Navarre in the rayonnement that achieved the lyric of the Occitan troubadours during the XII and XIII century.

Keywords

Trobadors; Trovadores; Troubadours; Poesia provençal; Poesía provenzal; Provençal poetry; Navarra; Navarra; Navarre

Subjects

82 - Literature

Knowledge Area

Ciències Humanes i Socials

Documents

01.MERT_1de2.pdf

4.575Mb

02.MERT_2de2.pdf

5.253Mb

 

Rights

L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/

This item appears in the following Collection(s)