Las flexiones del arquetipo en la obra de Mies van der Rohe

Author

Lanuza Jarquín, Carlos

Director

Armesto, Antonio

Date of defense

2015-03-05

Legal Deposit

B 13205-2015

Pages

211 p.



Department/Institute

Universitat Politècnica de Catalunya. Departament de Projectes Arquitectònics

Abstract

From the projects developed by Mies in 1929 - the Tugendhat house and the German Pavilion for the Universal Exposition in Barcelona - we could say that it is showed in a more evident way a phase of experimentation, in which he stands apart from his contemporaries. For example, in these projects he uses materials never used before that became recurrent such as marble, onyx and glass. This way of doing architecture that was being forged through years kept as main goal its own refinement using limited and self-imposed means that let him create a particular universe. In addition, it must be said that what characterized his architecture and work philosophy, is precisely his insistence in the use of the same means, improved and adapted in each project. Continuing with this logic, we maintain that is in the latest projects developed by Mies in which this fanguage" is showed in the clearest way, and this thesis study. This language pretends to be universal and is used in these projects in spite of the site where are placed and the program that hold; in this manner we can find office projects with similar characteristics placed in England, Brazil or the United States, that also shared similarities with museum or educational projects located in dissimilar places. We have chosen as object of analysis the projects developed in the period between 1954 and 1969; this period spans through the last fifteen years of Miess life as an architect and includes projects developed by him but built after his death. We take the classification made by Peter Carter, collaborator in Mies van der Rohe's office that worked beside him in the last years before his death and that in his book Mies van der Rohe at Work classified Mies's projects by its mechanic structure, which in the case of Mies's work, also correspond with its spatial structure: high-rise skeleton frame buildings, low-rise skeleton frame buildings and clear span buildings. Through the analysis of the chosen projects, and understanding each group defined by Carter as an archetype, this thesis aims to bear out the statement that the same archetype is capable of responding to different programs and places in an effective way. The projects are studied in a way that the idea of archetype that each one has implicit is revealed alongside the values that each one promote. The constancy of a same way of doing architecture, reflected in the archetypes, questions sorne paradigms, preconceived ideas and prejudices on decisions made while developing architecture projects. lt is of our interest to know what are the operations made by Mies that allow him to use the same archetype in different conditions, how from the generality of the archetype he's able to generate a spectrum of strategies that transform each case in a singular project, without losing sight of a system that surround all the projects and that can even surpass the archetype itself, transcending the particularities that each project impose.


A partir de los proyectos desarrollados por Mies en 1929 -la casa Tugendhat y el Pabellón Alemán para la Exposición Universal en Barcelona- podríamos decir que se nota de manera más evidente una etapa de ensayo, en la que se desmarca de sus contemporáneos Por ejemplo, a partir de estos proyectos utiliza materiales inéditos en su obra anterior, que se volvieron recurrentes a partir de entonces: mármol, acero, ónix y vidrio. Esta manera de hacer arquitectura que fue forjando en el transcurso de los años mantuvo como principal objetivo su propio perfeccionamiento a partir del uso de recursos limitados y autoimpuestos que le permitieron generar un universo particular. Se debe recalcar que si hay algo que caracteriza su arquitectura y su filosofía de trabajo, es precisamente la insistencia en la utilización de los mismos recursos, mejorados y adaptados en cada proyecto. Siguiendo con esta lógica argumental, sostenemos que es en los últimos proyectos desarrollados por el arquitecto donde se manifiesta con la máxima claridad este lenguaje, que la presente tesis doctoral procura estudiar. Se trata de un lenguaje que se pretende universal y que se emplea en todos los proyectos desarrollados independientemente del sitio donde se emplazan y el programa que alojan; de esta manera, podemos encontrar proyectos de edificios de oficinas con características similares en Inglaterra, Brasil o Estados Unidos, y que además comparten similitudes con proyectos de museos o edificios educativos ubicados en emplazamientos disímiles. Hemos escogido como objeto de análisis los proyectos desarrollados en el período que va de 1954 a 1969 -etapa de perfeccionamiento-; dicho lapso abarca los últimos quince años de vida y práctica profesional del arquitecto e incluye además edificios proyectados por él pero construidos después de su muerte. Seguimos la clasificación elaborada por Peter Carter, colaborador en la oficina de Mies van der Rohe que trabajó junto a él en los últimos años antes de su muerte y que en su libro Mies van der Rohe at Work clasificó sus proyectos a partir de la estructura portante, que en el caso de la obra de Mies se corresponde con su estructura espacial: edificios altos con esqueleto estructural, edificios bajos con esqueleto estructural y edificios de una sola luz estructural. Esta tesis pretende, a través del análisis de los proyectos y entendiendo cada familia definida por Carter como un arquetipo, corroborar el supuesto de que un mismo arquetipo resulta capaz de responder a distintos programas y sitios de manera solvente. Se trata de estudiar los proyectos de modo que quede en evidencia la idea de arquetipo que cada uno lleva implícito y los valores que desde cada uno se promueven. La constancia de una misma manera de hacer arquitectura, reflejada en los arquetipos, cuestiona algunos paradigmas, ideas preconcebidas o prejuicios sobre las decisiones tomadas en torno al proyecto de arquitectura. Interesa saber cuáles son las operaciones realizadas por Mies que permiten utilizar el arquetipo en diferentes condiciones, cómo desde la generalidad del arquetipo se logra generar un abanico de estrategias que convierten cada caso en único sin perder de vista un sistema que envuelve todos los proyectos y que puede incluso superar al mismo arquetipo, trascendiendo las particularidades que impone cada proyecto.

Subjects

72 - Architecture

Documents

TCLJ1de2.pdf

14.97Mb

TCLJ2de2.pdf

18.20Mb

 

Rights

L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/es/
L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/es/

This item appears in the following Collection(s)