Indicadores territoriales agrarios en la comuna de Navidad (Chile)

Author

Ramírez Cabello, José

Director

Rubio Romero, Patricio

Date of defense

2013-12-03

Legal Deposit

B 11387-2014

Pages

420 p.



Department/Institute

Universitat de Barcelona. Departament de Geografia Física i Anàlisi Geogràfica Regional

Abstract

La comuna de Navidad, inserta en el secano costero, está asociada a una agricultura preferentemente familiar campesina, con unidades productivas cuya superficie de uso agrícola es mayoritariamente reducida, que además depende del ciclo de lluvias para contar con riego, y se muestra alejada de cadenas productivas y de mercados que le permitan colocar en mejores condiciones su producción silvoagropecuaria. Por otra parte, el Estado chileno, por medio de los diferentes Servicios e Instituciones cobijadas bajo el alero del Ministerio de Agricultura, está realizando variados esfuerzos para fortalecer esta rama de la economía chilena mediante políticas y programas que buscan potenciar las capacidades productivas, mejorando también la sustentabilidad de esta importante actividad económica. Existe, entonces, la necesidad de dar una mirada integradora a estos escenarios sectoriales, bajo la óptica de mejorar la relación hombre territorio, buscando desarrollar las habilidades de éste para procurarse una mejor calidad de vida haciendo uso de sus recursos naturales para desarrollar actividades agrícolas, pecuarias y/o forestales, con las cuales ha cimentado su quehacer laboral, quizás, a lo largo de toda su vida. Con ese objetivo, este trabajo de investigación busca establecer la factibilidad de contar con indicadores sectoriales que sea posible instaurar a escala de unidad productiva los cuales, considerando componentes sociales, económicos y ambientales, permitan estructurar una forma de medir la sustentabilidad agroambiental de cada uno de ellas, y sea también un vehículo para monitorear los avances que en esta materia se puedan lograr a través de un plan de acciones que podría ser evaluado una vez finalizado cada ciclo productivo asociado al año agrícola. Para cumplir este propósito fueron revisadas las fuentes de información disponibles y los instrumentos de fomento que tiene en ejecución el Ministerio de agricultura, buscando con ellos establecer los mecanismos mediante los cuales llegar a establecer un puntaje agroambiental a escala de unidad productiva, cuya estructura permita su puesta en práctica teniendo presente los perfiles que pueden tener los productores que se asocian a las más de 300.000 explotaciones silvoagropecuarias, detectadas en el país, tras el último censo sectorial. Esta propuesta aporta, también, consideraciones para realizar una integración de las fuentes de información de que dispone el Ministerio de Agricultura, con las cuales se busca apoyar la gestión de cada productor; y tanto o más importante, permitir contar con un mecanismo de monitoreo integrado, para todo el actuar del Estado, que se asocia al logro de una agricultura sustentable con la cual fortalecer el avance sectorial para consolidar a Chile como una potencia agroalimentaria


Navidad district, located in the dry coastal lands, is mostly associated with rural family agriculture with productive units of mainly reduced agricultural surface which, in addition, relies on rain cycles to obtain soil irrigation and is independent from productive chains and markets that could allow them to improve the conditions of their agroforestry production. On the other hand, the Chilean State through the different Institutions and Services that work under the Ministry of Agriculture support is making several efforts to straighten this area of the Chilean economy by implementing policies and programs seeking to enhance its productivity and to improve the sustainability of this important economical activity. Therefore, there is a need to integrate these sectorial scenarios in order to improve the human-territory relationship, with the purpose of improving man’s skills to achieve a better life quality by using natural resources to develop agricultural, livestock and/or forestry activities with which he has based his work, perhaps, throughout his all life. To this end, this research aims to establish the feasibility of having sectorial indicators applied at a productive unit scale, considering social, economic and environmental components, that could allow the agri-environmental sustainability measurement of each unit, and also work as a monitoring tool of the progress accomplished in this area through an action plan that could be evaluated once a productive cycle, associated to the agricultural year, is finished. To achieve this, available information sources and current instruments to promote development implemented by the Ministry of Agriculture were reviewed in order to establish mechanisms whereby an agri-environmental score could be established at a productive unit scale, which could be suitable for implementation considering the profiles of producers associated with over 300.000 agroforestry holdings detected in the country after the last sectorial census. This proposal also provides final considerations to integrate the information sources provided by the Ministry of Agriculture to support each producer’s management. Therefore, this will allow the existence of an integrated monitoring mechanism, for the use of the entire State, associated with the achievement of a sustainable agriculture with which to straighten the sectorial progress aiming to consolidate Chile as a food and forestry production power.

Keywords

Chile; Xile; Agricultura sostenible; Sustainable agriculture

Subjects

91 - Geography. Exploration of the Earth and of individual countries. Travel. Regional geography

Knowledge Area

Ciències Humanes i Socials

Documents

JRC_TESIS.pdf

11.16Mb

 

Rights

ADVERTIMENT. L'accés als continguts d'aquesta tesi doctoral i la seva utilització ha de respectar els drets de la persona autora. Pot ser utilitzada per a consulta o estudi personal, així com en activitats o materials d'investigació i docència en els termes establerts a l'art. 32 del Text Refós de la Llei de Propietat Intel·lectual (RDL 1/1996). Per altres utilitzacions es requereix l'autorització prèvia i expressa de la persona autora. En qualsevol cas, en la utilització dels seus continguts caldrà indicar de forma clara el nom i cognoms de la persona autora i el títol de la tesi doctoral. No s'autoritza la seva reproducció o altres formes d'explotació efectuades amb finalitats de lucre ni la seva comunicació pública des d'un lloc aliè al servei TDX. Tampoc s'autoritza la presentació del seu contingut en una finestra o marc aliè a TDX (framing). Aquesta reserva de drets afecta tant als continguts de la tesi com als seus resums i índexs.

This item appears in the following Collection(s)