Estudio clínico y microbiológico de las meningitis en la edad pediatrica en el hospital clínico universitario de Valencia.

Author

Costa Alcácer, Inés

Director

Brines Solanes, Juan

Gimeno Cardona, Concepción

Date of defense

2005-12-01

ISBN

9788437064949

Legal Deposit

V-756-2007



Department/Institute

Universitat de València. Departament de Pediatria, Obstetrícia i Ginecologia

Abstract

Las meningitis son las más graves de las infecciones bacterianas agudas frecuentes en el niño. En los últimos años, la introducción de nuevas vacunas y la aparición de resistencias a antibióticos podrían estar modificando la etiología de la enfermedad y las pautas de tratamiento.<br/>El objetivo de nuestro estudio fue analizar las características epidemiológicas, clínicas y microbiológicas de las meningitis diagnosticadas en el Servicio de Pediatría del Hospital Clínico Universitario de Valencia en los últimos 15 años. <br/>El grupo de estudio constaba de 489 niños sanos, de 1 mes a 16 años, ingresados por meningitis en el citado servicio, desde enero de 1989 a diciembre de 2004. Los pacientes se clasificaron en grupos según etiología: (I) Meningitis bacteriana (MB) por Neisseria meningitidis; (II) MB por Haemophilus influenzae serotipo b; (III) MB por Streptococcus pneumoniae; (IV) MB por otras bacterias; (V) meningitis bacterianas sin aislamiento de microorganismo (MBSI); (VI) meningitis linfocitarias benignas (MLB); (VII) meningitis tuberculosas (MT) y según grupos de edad: (I) 1-2 meses; (II) 3-23 meses; (III) 2-5 años; (IV) 6-15 años. Se estudiaron variables clínicas (anamnesis, exploración al ingreso, tratamiento, evolución, complicaciones, mortalidad y secuelas) y resultados de análisis citoquímicos y microbiológicos de LCR, hemocultivo y detección de virus en heces.<br/>Resultados y conclusiones: <br/>1. Del total de casos, el 47% correspondieron a MLB; 29% fueron MBSI; 16,3% los produjo el meningococo; 3,2% el neumococo y 2,8% Hib. Hubo 2 MT (0,41%).<br/>2. Meningococo presentó un aumento de incidencia en 1997, a expensas del serogrupo C. La administración de la vacuna polisacárida A+C redujo el número de casos en los años siguientes, con reascenso en el 2000. Tras la introducción en calendario vacunal de la vacuna conjugada frente al serogrupo C, observamos disminución progresiva de las meningitis por este microorganismo.<br/>3. Hib prácticamente ha desaparecido tras la introducción en calendario de la vacuna conjugada en 1996.<br/>4. Las MLB se presentaron en brotes epidémicos. La etiología más frecuente fue enterovirus, sobre todo echovirus 6, 11 y 30.<br/>5. La mitad de los casos de MB ocurrieron en menores de 2 años. Más del 80% de MLB, en mayores de esta edad. La proporción niños/niñas fue 2/1.<br/>6. Se asociaron con más frecuencia a MB: alteración del estado general, hipertermia, irritabilidad, decaimiento y artralgias; en cambio, fueron características de MLB: fotofobia, dolor abdominal, mialgias y síntomas catarrales.<br/>7. Pleocitosis > 250, glucorraquia/glucemia <54% y proteinorraquia > 50 mg/dL, fueron más frecuentes en las meningitis bacterianas que en las linfocitarias benignas.<br/>8. Observamos, a partir de 1997, aislados de meningococo con sensibilidad disminuida a penicilina (con 2 casos resistentes); la resistencia de Hib a ampicilina fue de un 66%, y de neumococo a penicilina de un 38,4%. No hemos encontrado resistencias a cefotaxima, por lo que opinamos que debe promoverse el uso racional de este antibiótico.<br/>9. Las complicaciones más frecuentes fueron shock y CID. Por microorganismos, los que más complicaciones causaron fueron Hib y neumococo.<br/>10. Hubo porcentajes similares de secuelas en Hib y neumococo; menos, en meningococo. Sobre todo se produjeron hipoacusia e hidrocefalia. <br/>11. La mortalidad global de meningitis bacterianas fue de un 2,6% (dos casos por meningococo y uno por neumococo), cifra inferior a la referida por otros autores.


Meningitis is the most serious of the frequent acute bacterial infections in children.<br/>In the last few years, the introduction of new vaccines and the appearance of resistance to antibiotics could be modifying the etiologic of the disease and treatment guidelines.<br/>The objective of our study was to analyse epidemiologist, microbiological and clinical characteristics, of meningitis diagnosed in the Paediatric department in the Hospital Clínico Universitario in Valencia in the last 15 years (1989-2004).<br/>The training group consisted of 489 healthy children, from 1 month old to 16 years old. The patients were classified into groups according to etiologic: Neisseria meningitidis, Haemophilus influenzae (Hib), Streptococcus pneumoniae, other bacteria; bacterial meningitis without isolation of the micro-organism (BMWI); benign linfocitic meningitis (BLM); tuberculous meningitis (TM). Clinical variables and results of citoquímics and microbiological analyses of cerebrospinal fluid (CSF), blood culture and detection of virus in lees were studied.<br/>Results and conclusions:<br/>1. Of the total cases, 47% corresponded to BLM; 29% were BMWI; meningococo; 3,2% by neumococo and 2,8% produced 16,3% by Hib. TM there were 2 cases.<br/>2. Meningococo displayed an increase of incidence in 1997, due to serogrupo C. After the introduction in the vacunal calendar of the conjugated vaccine for serogroup C; we observed a progressive reduction of meningitis by this micro-organism.<br/>3. Hib has practically disappeared after the introduction of the conjugated vaccine in 1996 in the calendar.<br/>4. BLM appeared in epidemic buds. The most frequent etiologic was enterovirus, mainly echovirus 6, 11 and 30.<br/>5. The boy/girl proportion was 2/1.<br/>6. We observed, from 1997, strains of meningococo with diminished sensitivity to penicillin (with 2 resistant cases); the resistance of Hib to ampicilina was 66%, and of neumococo to penicillin 38,4%. <br/>7. The most frequent complications were shock and CID. By micro-organisms, those that caused most complications and sequels were Hib and neumococo. The most frequent sequels were hipoacusia and hidrocefalia.<br/>8. The mortality of bacterial meningitis was of a 2.6% (two cases by meningococo and one by neumococo).

Subjects

61 - Medical sciences

Knowledge Area

Facultat de Medicina i Odontologia

Documents

costa.pdf

1.856Mb

 

Rights

ADVERTIMENT. L'accés als continguts d'aquesta tesi doctoral i la seva utilització ha de respectar els drets de la persona autora. Pot ser utilitzada per a consulta o estudi personal, així com en activitats o materials d'investigació i docència en els termes establerts a l'art. 32 del Text Refós de la Llei de Propietat Intel·lectual (RDL 1/1996). Per altres utilitzacions es requereix l'autorització prèvia i expressa de la persona autora. En qualsevol cas, en la utilització dels seus continguts caldrà indicar de forma clara el nom i cognoms de la persona autora i el títol de la tesi doctoral. No s'autoritza la seva reproducció o altres formes d'explotació efectuades amb finalitats de lucre ni la seva comunicació pública des d'un lloc aliè al servei TDX. Tampoc s'autoritza la presentació del seu contingut en una finestra o marc aliè a TDX (framing). Aquesta reserva de drets afecta tant als continguts de la tesi com als seus resums i índexs.

This item appears in the following Collection(s)