Estudio clínico-epidemiológico de la neumonia aguda comunitaria no complicada en el niño. Papel etiológico y características diferenciales de mycoplasma pneumoniae

Author

Figueras Nadal, Concepció

Director

Gallart Català, Alfred

Date of defense

2006-07-21

ISBN

8469017055

Legal Deposit

B-45817-2006



Department/Institute

Universitat Autònoma de Barcelona. Departament de Pediatria, d'Obstetrícia i Ginecologia i de Medicina Preventiva

Abstract

INTRODUCCIÓN: la NAC no complicada en el niño es una infección muy frecuente, cuya epidemiología se encuentra pobremente definida y cuyo diagnóstico microbiológico sigue siendo difícil, dificultando la elección del tratamiento antibiótico, especialmente cuando no puede distinguirse clínicamente entre neumonía típica y atípica.<br/>OBJETIVOS: describir la presentación clínico-epidemiológica de la NAC no complicada en el niño y buscar rasgos clínico-epidemiológicos predictivos de infección por M. pneumoniae.<br/>MÉTODOS: estudio prospectivo, descriptivo, de seguimiento de una cohorte, desde el 1 de Enero de 2000 hasta el 31 de Diciembre de 2001. Se incluyeron niños de edad > 1 mes, inmunocompetentes, diagnosticados de NAC no complicada en el Servicio de Urgencias de Pediatría del Hospital Vall d'Hebron, cuyos padres aceptaron el protocolo de estudio y seguimiento.<br/>RESULTADOS: Se estudiaron 166 pacientes, 54,2% varones, mediana de edad de 48 meses. La duración entre inicio de la sintomatología y diagnóstico tuvo una mediana de 3 días, y la mediana de la duración del tratamiento fue de 8 días. El 83,1% de los pacientes fueron tratados con amoxicilina-clavulánico y 7 días después del inicio del tratamiento el 98,2% de los pacientes estaban asintomáticos. Después de 2 semanas únicamente el 24,3% tenía imágenes pulmonares residuales. Se detectó etiología atípica en el 25,3% de los pacientes, siendo debida a M. pneumoniae en el 85,7%, C. pneumoniae en el 9,5% y coinfección en el 4,8%. La presentación clínico-radiológica no permitió un diagnóstico clínico de neumonía atípica vs no atípica y no se apreciaron diferencias en la evolución, habiendo sido tratados en su gran mayoría y en ambos grupos, con betalactámicos. El análisis de datos multivariable, con regresión logística demostró que la edad >5 años (RR 4,48, IC:2,14-9,39), la presencia de una cifra de neutrófilos<7000 (RR: 7,74, IC 3-20)y un valor de Proteina C Reactiva <7 mg/dL (RR3,99, IC 1,27-12,55), se asociaban a infección atípica.<br/>CONCLUSIONES: El recuento de neutrófilos, con un punto de corte de 7000, constituye una variable con capacidad predictiva en el diagnóstico diferencial de neumonía atípica, con una sensibilidad del 76,2%, especificidad de 83,9% y valor predictivo negativo de 91,2%. El 91,5% de nuestros pacientes recibieron un antibiótico beta-lactámico, no existiendo diferencias significativas en ambos grupos ni en cuanto a la clase de antibiótico ni en cuanto a la duración y vía del tratamiento. La evolución clínico-radiológica es buena, aún en ausencia de tratamiento específico, pues el 88,1% de las neumonías atípicas (37 pacientes), fueron tratados exclusivamente con beta-lactámicos. Se podría pues afirmar que el diagnóstico etiológico de la NAC no complicada no resulta imprescindible para su tratamiento y habría por tanto que valorar su costo-efectividad. No obstante sería interesante disponer de más estudios que permitieran elaborar conclusiones extrapolables a toda la población.


INTRODUCTION: Community-acquired childhood pneumonia (CAP) is a common infection but its precise epidemiology remains poorly defined and its treatment is complicated by the difficulty in microbiological diagnosis and the increasing incidence of antibiotic resistance among respiratory pathogens. <br/>OBJECTIVES: The purpose of this study is to present the main epidemiologic features of patients with CAP and to compare the clinical, biological, and radiologic features of presentation in atypical pneumonia and in other community-acquired pneumonia, to try to help in early diagnosis of atypical pneumonia. <br/>METHODS: Consecutive immunocompetent children with radiographically confirmed lower respiratory infection were enrolled and evaluated in the emergency department of a 400-bed university children's hospital, prospectively from January 2000 through December 2001. Clinical, radiologic and microbiological evaluations were performed at study entry, at 10-15 days, and at 4 weeks post-therapy. Mycoplasmal, chlamydial, Legionella and Coxiella serologic tests were performed on paired samples in order to identifye the infection by those organisms. Univariate and multivariate analyses were performed to compare epidemiologic and demographic data and clinical, analytical, and radiologic features of presentation in the patients with atypical pneumonia and the patients with CAP by other bacterial etiology. <br/>RESULTS: 166 patients with CAP were studied, 54,2% male, mean age 48 months. The mean duration between onset of symptoms and diagnosis was 3 days, and the mean treatment duration was 8 days. 83,1% of the patients were treated with amoxicillin-clavulanate. Seven days after the start of therapy clinical symptoms were absent in 98,2% of patients and two weeks after radiologic infiltrates were only present in 24,3% of patients. Etiologic atypical agents were identified in 42 (25,3%) of 166 patients. Infection was attributed to M. pneumoniae in 85,7% (36 of 42), C. pneumoniae in 9,5% (4 of 42), and coinfections in 4,8% (2 of 42). 74,7% patients were diagnosed of CAP by other bacterial etiology . Clinical findings and chest radiographs did not distinguish patients with a defined atypical etiology from those without a known cause for pneumonia. There were no differences in the clinical responses of patients to the antimicrobial regimen. Multivariate logistic-regression analyses revealed that age> 5 years (odds ratio: 4,48; 95% confidence interval:2,14-9,39 ), the presence of neutrophiles<7000 (odds ratio:7,74 ; 95% confidence interval:3-20 ), and C Reactive Protein value < 7 mg/dL(odds ratio: 3,99 ; 95% confidence interval:1,27-12,55) were significantly associated with atypical pneumonia. <br/>CONCLUSION: Atypical etiology was identified in 25,3% of the evaluable patients and multivariate analysis demonstrated that only some independent factors were associated with atypical pneumonia. These factors as found in this study can help the evaluating physician to identify the atypical etiology.

Keywords

Mycoplasma pneumoniae; Niño; Neumonía

Subjects

616.2 - Pathology of the respiratory system. Complaints of the respiratory organs

Knowledge Area

Ciències de la Salut

Documents

cfn1de1.pdf

1.363Mb

 

Rights

ADVERTIMENT. L'accés als continguts d'aquesta tesi doctoral i la seva utilització ha de respectar els drets de la persona autora. Pot ser utilitzada per a consulta o estudi personal, així com en activitats o materials d'investigació i docència en els termes establerts a l'art. 32 del Text Refós de la Llei de Propietat Intel·lectual (RDL 1/1996). Per altres utilitzacions es requereix l'autorització prèvia i expressa de la persona autora. En qualsevol cas, en la utilització dels seus continguts caldrà indicar de forma clara el nom i cognoms de la persona autora i el títol de la tesi doctoral. No s'autoritza la seva reproducció o altres formes d'explotació efectuades amb finalitats de lucre ni la seva comunicació pública des d'un lloc aliè al servei TDX. Tampoc s'autoritza la presentació del seu contingut en una finestra o marc aliè a TDX (framing). Aquesta reserva de drets afecta tant als continguts de la tesi com als seus resums i índexs.

This item appears in the following Collection(s)