Análisis clínico-radiológico de los pacientes coinfectados con tuberculosis y el virus de la inmunodeficiencia humana (VIH). Hospital General Universitari Vall d'Hebron 1986-2000

Author

Azuaje Tovar, Carlos Julio

Director

Pahissa Berga, Alberto

Date of defense

2002-06-06

ISBN

8468866679

Legal Deposit

B-24507-2004



Department/Institute

Universitat Autònoma de Barcelona. Departament de Medicina

Abstract

La tuberculosis (TB) es una enfermedad conocida en Europa desde épocas remotas. En España, la tuberculosis no es un problema nuevo; ocupa el segundo lugar en incidencia notificada entre los países de la Unión Europea, sólo superado por Portugal. En Cataluña constituye un problema de salud pública de primer orden, con una incidencia global más elevada que la declarada por otros países del mismo entorno social y económico. La ciudad de Barcelona presenta uno de los mejores registros de notificación, con datos totalmente fiables. Posiblemente por esta razón, las cifras sean tan elevadas en Cataluña.<br/>La aparición de la infección por el virus de la inmunodeficiencia humana (VIH) y su expansión a nivel epidémico por el mundo, añadió un factor coadyuvante en el resurgimiento de la TB en los países desarrollados. En España, al igual que en otros países, la población joven es la más afectada. En el inicio de la epidemia, el SIDA fue la causa principal del aumento de la mortalidad en este grupo de población. La introducción de la terapia antirretroviral (1996), altamente efectiva, ha incrementado la supervivencia de los pacientes infectados por el VIH. Esto explica en gran parte el descenso que han experimentado las tasas de mortalidad y de casos nuevos.<br/>Este trabajo da a conocer los patrones epidemiológicos, clínicos, radiológicos, de farmacorresistencia y los efectos adversos del tratamiento antituberculoso, así como los parámetros analíticos, inmunológicos y virológicos, a través de un estudio descriptivo, evaluativo y retrospectivo de casos consecutivos en pacientes coinfectados con TB/VIH entre 1986 y 2000 en el Hospital General Universitario de Vall d'Hebron. <br/>A lo largo del período estudiado se observó en este grupo de pacientes un progresivo descenso en la incidencia de la coinfección entre TB y VIH. El grupo de edad más afectado fue el comprendido entre 25 y 40 años, en su mayoría hombres. El factor de riesgo más importante para la infección por el VIH fue la adicción a drogas de uso parenteral. La principal forma de presentación clínica fue la tuberculosis pulmonar, seguida por la diseminada y finalmente por la extrapulmonar. El PPD fue anérgico en la mitad de los casos. Dos tercios de los pacientes presentaron un patrón radiológico post-primario. Por otro lado, un 10,35% de los pacientes con afectación pulmonar tenían un patrón radiológico normal. El patrón primario estuvo asociado a una cifra de CD4+ inferior a 200 cel/ml. La mayoría de los pacientes presentaron un estado avanzado de inmunodepresión. El diagnóstico se realizó a través de la tinción de Z-N y cultivo de muestras respiratorias o bien por medio de punción-aspiración con aguja fina y biopsia en los casos con compromiso extrapulmonar. La resistencia total a los antituberculosos estuvo presente en el 9,30%, mientras que la multirresistencia en el 1,60% de los casos. <br/>El análisis de los anteriores datos viene a corroborar la importancia epidemiológica y clínica de la coinfección entre la tuberculosis y el VIH.


Tuberculosis (TB) as a well-known desease in Europe since early times, is not by far a new problem, therefore, TB's incidence reported in Spain puts the illness in a second place among European Union's countries, only surpassed by Portugal. TB in Catalonia has become a problem of public health first order and above all its remarkable level global incidence, even much higher than those reports "officially" admited by countries of similar social and economic standards. The fact that Barcelona displays one of the best TB's notification registries with trustworthy integrated and validated datas, might be one of the reason why TB's numbers are so high in Catalonia.<br/>Besides, infection caused by Human Immunodeficiency Virus (HIV) widely spread throughout in a short term to reach world epidemic levels added a side factor of TB's resurgence in developed countries. <br/>Unfortunately in Spain, like other countries, young people were the most affected. In the first stages of the epidemic, AIDS was by far the main cause of mortality in this group of population. The introduction of antirretroviral therapy (1996), highly effective, has raised the survival of HIV's patients and can explain so far the decrease shown in mortality rates or new infected cases reported.<br/>The actual study presents the epidemiologist, clinical, radiological and pharmacological resistence patterns and the adverse effects of antituberculosis treatment, as well as analytical, immunological and virology parameters, throughout a descriptive study, post-evaluation and above all, a consecutive cases restrospective in patients which were infected with TB/HIV and had treatment at Barcelona's Vall d'Hebron University General Hospital, between 1986 and 2000.<br/>Along the researched period a progressive reduction in the incidence of coinfection closely related between TB and HIV, was observed in this group of patients, mostly men, 25 to 40' s age range and being the addiction to drugs of parenteral use, the more important risk factor of HIV's infection. Pulmonary tuberculosis was the main form of clinical presentation, followed by scattered/diffusion TB and finally, by extrapulmonary TB. The PPD was anergic in half of the cases while one third of all patients presented a radiological post primary pattern. Besides, a 10.35% of patients with pulmonary affectation showed a normal radiological pattern while the primary pattern was associated to an inferior number of 200 CD4+ cel/ml. <br/>Meanwhile, most patients presented an advanced state of inmunodepression and subsequent diagnosis was made through the smear of Z-N either by respiratory samples's culture or puncture-aspiration with a fine needle in order to perform further biopsy in those cases with extrapulmonary engagement. Total resistance to antituberculosis treatment was presented in 9.30% of patients whereas multiresistance in 1.60% of the cases.<br/>The analysis of all these previous data helps to corroborate the epidemiologist and clinic importance of coinfection between tuberculosis and HIV.

Keywords

Tuberculosis; SIDA; VIH

Subjects

616.9 - Communicable diseases. Infectious and contagious diseases, fevers

Knowledge Area

Ciències de la Salut

Documents

cjat1de1.pdf

756.0Kb

 

Rights

ADVERTIMENT. L'accés als continguts d'aquesta tesi doctoral i la seva utilització ha de respectar els drets de la persona autora. Pot ser utilitzada per a consulta o estudi personal, així com en activitats o materials d'investigació i docència en els termes establerts a l'art. 32 del Text Refós de la Llei de Propietat Intel·lectual (RDL 1/1996). Per altres utilitzacions es requereix l'autorització prèvia i expressa de la persona autora. En qualsevol cas, en la utilització dels seus continguts caldrà indicar de forma clara el nom i cognoms de la persona autora i el títol de la tesi doctoral. No s'autoritza la seva reproducció o altres formes d'explotació efectuades amb finalitats de lucre ni la seva comunicació pública des d'un lloc aliè al servei TDX. Tampoc s'autoritza la presentació del seu contingut en una finestra o marc aliè a TDX (framing). Aquesta reserva de drets afecta tant als continguts de la tesi com als seus resums i índexs.

This item appears in the following Collection(s)